Điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hằng năm là nhiệm vụ trọng tâm, đặc biệt quan trọng của các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ và đoàn thể nhân dân, của Ban Chỉ đạo giảm nghèo các cấp, nhất là ở cấp xã mà trong đó ngành Lao động - Thương binh và Xã hội, Thống kê có vai trò chủ yếu trong công tác tham mưu triển khai thực hiện. Việc xác định chính xác hộ nghèo, hộ cận nghèo sẽ giúp các ngành và các địa phương đánh giá đúng thực trạng nghèo, từ đó phục vụ tốt cho việc xây dựng kế hoạch, giải pháp, biện pháp hỗ trợ hộ nghèo, cận nghèo thoát nghèo bền vững; giúp các địa phương giảm nghèo nhanh và bền vững. Nếu xác định không đúng, không chính xác sẽ dẫn đến việc đầu tư của các chính sách giảm nghèo không hiệu quả, người không nghèo được hưởng chính sách giảm nghèo; thôn, xã và huyện không nghèo hưởng cơ chế, chính sách của thôn, xã và huyện nghèo, đặc biệt là không thực hiện được mục tiêu giảm nghèo và công bằng xã hội.

Hội nghị giao ban liên ngành Lao động - TBXH và Thống kê về kết quả điều tra hộ nghèo, cận nghèo năm 2014
Cuộc điều tra, rà soát hộ nghèo, cận nghèo hằng đã được UBND tỉnh chỉ đạo chặt chẽ, quyết liệt, nhất là chỉ đạo tại Chỉ thị số 17/CT-UBND năm 2013 để chấn chỉnh một số sai lệch trong công tác điều tra của địa phương. Năm 2014, tiếp tục thực hiện chỉ thị số 17 của UBND tỉnh và quy trình điều tra, rà soát hộ nghèo theo hướng dẫn của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội theo Thông tư số 21 và Thông tư số 24. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã chủ trì phối hợp với Cục Thống kê tỉnh hướng dẫn các địa phương triển khai thực hiện, đồng thời theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát tiến độ, kết quả điều tra của các địa phương. Quá trình kiểm tra tại các địa phương, vẫn còn tồn tại, hạn chế trong khâu tổ chức thực hiện điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo như cán bộ thôn, xã, thành viên Ban chỉ đạo giảm nghèo xã chưa nắm được nội dung quy trình, đối tượng điều tra, rà soát; quá trình điều tra, rà soát không thu thập và ghi chép đầy đủ thông tin hoặc làm ngược quy trình điều tra....

Văn phòng Chương trình giảm nghèo tỉnh kiểm tra công tác triển khai điều tra hộ nghèo, cận nghèo và chính sách khuyến khích thoát nghèo năm 2014 tại xã Bình Giang, Thăng Bình
Để khắc phục những hạn chế nêu trên, đảm bảo cho công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo đạt kết quả, chất lượng, đúng tiến độ quy định, UBND tỉnh đã yêu cầu Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với Cục Thống kê thành lập các Tổ công tác liên ngành tổ chức kiểm tra, giám sát, phúc tra và thẩm định kết quả điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo tại các địa phương. Trường hợp không thực hiện theo quy định thì yêu cầu địa phương đó thực hiện điều tra, rà soát lại, đảm bảo công khai, minh bạch, đúng đối tượng. Ban hành Quy định về hồ sơ thẩm định kết quả điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo của cấp xã. Hoàn thiện phần mềm trực tuyến quản lý hộ nghèo, hộ cận nghèo để theo dõi, quản lý từng nhóm đối tượng. Tổng hợp, báo cáo kết quả điều tra, rà soát hộ nghèo với UBND tỉnh. Đồng thời, chỉ đạo các thành viên Ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình hỗ trợ giảm nghèo tỉnh được UBND tỉnh phân công đứng điểm tại các địa phương (Công văn số 07/UBND-VX ngày 02/01/2013 của UBND tỉnh) chịu trách nhiệm theo dõi, đôn đốc việc điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo; tiến độ, kết quả thực hiện chính sách khuyến khích thoát nghèo bền vững.

Phát biểu của Lãnh đạo Sở Lao động-TBXH tại hội nghị giao ban về kết quả điều tra hộ nghèo, cận nghèo năm 2014
Đối với các địa phương, UBND tỉnh cũng đã yêu cầu UBND các huyện, thành phố tiếp tục chỉ đạo thực hiện tốt công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo như tiếp tục thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh tại Công văn số 2906/UBND-VX ngày 06/8/2013 về việc chấn chỉnh công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hằng năm. Phối hợp với Tổ công tác liên ngành của tỉnh kiểm tra, phúc tra kết quả điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo tại địa phương. Chỉ đạo các xã, phường, thị trấn chậm triển khai việc điều tra, rà soát thì khẩn trương triển khai và hoàn thành theo đúng tiến độ quy định; tổ chức thẩm định kết quả, trường hợp thấy kết quả chưa phù hợp thì tổ chức phúc tra lại trước khi trình UBND huyện, thành phố phê duyệt. Thực hiện phê duyệt kết quả điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo đúng biểu mẫu và thời gian quy định. Bên cạnh đó, UBND tỉnh cũng đã đề nghị UBMTTQVN tỉnh, các Hội, đoàn thể tiếp tục tuyên truyền, vận động nhân dân, hội viên tham gia điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo; theo dõi, giám sát, không để xảy ra tiêu cực, bệnh thành tích trong công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo.
Với sự chỉ đạo kịp thời, chặt chẽ nêu trên chắc chắn các ngành và các địa phương sẽ thực hiện tốt công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, thẩm tra kết quả điều tra hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2014 và kết quả điều tra sẽ phản ánh chính xác về số lượng, địa chỉ và nguyên nhân nghèo của từng nhóm hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn từng thôn, khối, tổ dân phố, khắc phục tình trạng hộ khong nghèo lại được xác định nghèo, hộ thực sự nghèo lại bị bỏ sót không được điều tra, bổ sung vào danh sách./.